Temat: Wybór tematu prezentacji maturalnej z j. polskiego.

Lista tematów z języka polskiego do części ustnej egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2012/2013

 

Literatura


    Bohaterowie literaccy w poszukiwaniu szczęścia. Rozważ problem, wykorzystując utwory literackie różnych epok kulturowych.
    Samouwielbienie, egoizm czy próżność? Osobowość narcystyczna w ujęciu literatury. Omów na wybranych przykładach.
    Portret dziecka w literaturze polskiej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
    Od Homera do Mickiewicza. Dokonaj analizy porównawczej opisów przyrody w eposach.
    Pojęcie liryki apelu w literaturze polskiej. Przedstaw na wybranych przykładach poetyckich twórców renesansowych i współczesnych.
    Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Odwołując się do wybranych utworów, przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje.
    Poezja współczesna wobec tradycji sztuki średniowiecznej i barokowej. Omów zagadnienie analizując wybrane przykłady literackie.
    Bezdomny nie zawsze oznacza ,,bez domu” – o motywie bezdomności, sieroctwie i obcości w literaturze polskiej oraz powszechnej. Przedstaw na wybranych przykładach.
    Literackie portrety przywódców powstań narodowych. Omów na wybranych przykładach.
    Ewolucja prozy powieściowej w XIX i XX wieku. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych przykładów.
    Metody budowania nastroju w liryce. Na wybranych przykładach omów kreowanie ciszy, światła i ciemności.
    Autor o sobie samym i swojej twórczości. Omów i uzasadnij pojawianie sie wątków autobiograficznych i autotematycznych w literaturze wybranych epok.
    Symbolika nazw, imion i nazwisk w utworach literackich. Dokonaj interpretacji, odwołując się do wybranych dzieł.
    Symbolika kwiatów w literaturze polskiej i obcej. Omów na wybranych przykładach.
    Dzieło literackie jako świadectwo swojej epoki. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory.
    Motyw dojrzewania i dorastania w literaturze dawnej i współczesnej. Porównaj wybrane przedstawienia  literackie XIX i XX wieku.
    Mimetyzm czy odrealnienie świata? Odwołując się do danych utworów literackich, przedstaw różne techniki prezentacji świata w prozie powieściowej.
    Kompozycja utworu kluczem do jego interpretacji. Na podstawie wybranych tekstów literackich wskaż, w jaki sposób tytuł, budowa, określone sceny czy szczególne słowa wpływają na odbiór dzieła.
    Sceny spowiedzi w literaturze. Dokonaj analizy porównawczej wybranych przedstawień motywu.
    Ideały ludzi młodych ukazanych w utworach literackich różnych epok oraz ich rówieśników żyjących współcześnie – podobieństwa czy różnice? Omów zagadnienie odwołując się do wybranych bohaterów literackich.
    Problemy egzystencjalne w twórczości autorów Młodej Polski, międzywojnia i współczesności. Omów na podstawie wybranych utworów XX wieku.
    Odpowiedzialni jesteśmy nie tylko za to, co robimy, lecz i za to , czego nie robimy. Rozwiń problem odpowiedzialności na podstawie wybranych dzieł literackich.
    Różne typy narracji w literaturze. Na wybranych przykładach omów różnorodne sposoby prezentacji świata przedstawionego w dziełach epickich.
    W poszukiwaniu mądrości życia, czyli człowiek wobec wielkiej próby cierpienia. Rozważ problem, odwołując się do różnych ujęć literackich tego tematu.
    Różne realizacje motywu sztuki kulinarnej w literaturze pięknej. Określ rolę i sposób ujęcia tego tematu w wybranych dziełach.
    Postrzeganie świata – pamiętniki, dzienniki, listy oraz wątki autobiograficzne w literaturze. Dokonaj analizy wybranych utworów oraz omów wpływ gatunku na dzieło literackie.
    Dialog ze światopoglądem epoki średniowiecza w literaturze epok późniejszych. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literackich.
    Utopie i antyutopie w literaturze polskiej i obcej. Na wybranych przykładach przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje.
    Od Juliusza Verne’a do Stanisława Lema – analizując wybrane utwory, przedstaw ewolucję powieści science fiction.
    Antyurbanizm w literaturze – przyczyny i przejawy zjawiska. Omów temat, analizując wybrane przykłady.


Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki

    Ślady kultury żydowskiej w literaturze polskiej i innych dziedzinach sztuki różnych epok. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych tekstów kultury.
    Klasyczny ideał kobiecego piękna w literaturze i sztuce. Omów na wybranych tekstach kultury.
    Świat prowincji w sztuce. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z literatury i innych dziedzin sztuki.
    Jan Twardowski, Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka naszych czasów. Porównaj prezentowane postawy, odwołując się do wybranych utworów.
    Sztuki plastyczne inspiracją dla poezji współczesnej. Porównaj wybrane dzieła literackie, nawiązujące do malarstwa i/lub rzeźbiarstwa.
    Różnorodne ujęcia motywu powitania i/lub pożegnania w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw temat na wybranych przykładach.
    Zagrożenia cywilizacyjne. Przedstaw  problem, porównując sposoby  ukazania motywu w wybranych dziełach literatury i innych dziedzin sztuki.
    Od Sofoklesa do Samuela Becketta. Analizując wybrane utwory, porównaj sposoby kreowania bohaterów w dramatach.
    W jaki sposób komercja wpływa na kształt współczesnej literatury i kinematografii? Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich i filmowych.
    Obiekty architektoniczne różnych epok w utworach poetyckich i epickich. Dokonaj analizy porównawczej wybranych opisów.
    Portret ojca w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych przykładach.
    Między nieskończonością a nicością. Na wybranych przykładach dokonaj analizy portretu człowieka barokowego w literaturze i innych dziedzinach sztuki.
    Reportaż jako gatunek realizowany w różnych dziedzinach sztuki (np. literatura, film, publicystyka). Zinterpretuj wybrane teksty kultury.
    Wątki oniryczne w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Dokonaj analizy porównawczej wybranych utworów, w których wykorzystano konwencję snu.
    Malarstwo i muzyka jako inspiracja literatury przełomu XIX i XX wieku. Zinterpretuj wybrane dzieła literackie nawiązujące do tych dziedzin sztuki.
    Starożytny klasycyzm, średniowieczna asceza, renesansowy umiar i przepych baroku. Na podstawie wybranych utworów, zinterpretuj sposoby widzenia świata i człowieka w sztuce różnych epok.
    Amerykanizacja tzw. kultury wysokiej XX i XXI wieku. Analizując zagadnienie, odwołaj się do wybranych przykładów z dziedziny literatury i kinematografii.
    Zinterpretuj motywy pasyjne obecne w literaturze, muzyce, malarstwie i/lub filmie.
    Postać błazna, arlekina i colombiny w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Dokonaj analizy porównawczej wybranych przedstawień.
    Literackie i filmowe portrety par małżeńskich. Na wybranych przykładach  dokonaj analizy porównawczej.
    Karykatura jako jeden ze sposobów prezentacji człowieka w różnych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich.
    Walka o lepszy byt. Omów na wybranych przykładach tekstów kultury XIX i XX wieku.
    Kicz i dzieło sztuki. Omów istotę dzieła sztuki i cechy kiczu na przykładzie analizy wybranych utworów literackich, malarskich i filmowych.
    Różne sposoby kreowania postaci historycznych w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych przykładach.
    Fascynacja przyrodą tatrzańską i folklorem tatrzańskim w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na wybranych tekstach kultury.
    Literackie i filmowe wizje przyszłości. Omów temat na wybranych przykładach.


Język

    Analizując pieśni i piosenki ludowe, przedstaw językowy obraz regionu, z jakim się wiążą.
    Język bohatera literackiego. Omów zagadnienie, interpretując wybrane teksty.
    Zmiany w języku internautów. Porównaj teksty zamieszczone w Internecie pod koniec wieku XX oraz współcześnie.
    Przyroda w polskich przysłowiach. Dokonaj analizy językowej i kulturowej przysłów polskich.
    Zinterpretuj obraz świata kreowany przez język reklam adresowanych do wybranych odbiorców.
    Język Polaków a kultura naszych przodków. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału językowego.
    Wieloznaczność wyrazu i jej konsekwencje dla procesu komunikacji językowej. Dokonaj analizy wybranych tekstów kabaretowych, które te zjawiska językowe wykorzystują.
    Sztuka pisania listów. Zilustruj problem na wybranych przykładach.
    Jak mówią mieszkańcy Twojego regionu? Prezentując zgromadzony materiał, scharakteryzuj język różnych grup pokoleniowych.
    Omów neologizmy oraz ich funkcje w twórczości dwóch wybranych poetów.
    Formuły grzecznościowe w języku Polaków różnych pokoleń. Omów na podstawie zgromadzonego materiału rzeczowego.
    Opierając się na konkretnym materiale językowym, dokonaj analizy semantyczno-językowej nazw polskich zespołów muzycznych. Wskaż związki nazw z typem muzyki.
    Odwołując się do wybranych form, omów cechy języka kancelaryjno-urzędowego.
    Dokonaj analizy wybranych związków frazeologicznych oraz omów ich funkcje w literaturze.
    Mowa zakochanych w romantyzmie, Młodej Polsce i współczesności. Dokonaj analizy i porównania wybranych przykładów.
    Figury retoryczne i ich funkcje we współczesnej reklamie. Omów temat na wybranych przykładach
    Nadawanie wyrazom nowych znaczeń. Omów problem na podstawie zebranego materiału językowego.
    Żart językowy i jego funkcja we fraszce, komedii i innych gatunkach literackich. Przedstaw zjawisko na wybranych przykładach.
    Język jako instrument walki o władzę dawniej i dzisiaj. Dokonaj analizy wybranych materiałów wyborczych i sejmowych.
    Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na przykładach wybranych utworów.
    Funkcja impresywna i ekspresywna tekstu literackiego. Scharakteryzuj zjawisko na podstawie wybranych tekstów.
    Etykieta językowa dawniej i dziś. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów literackich różnych epok.
    Na podstawie zgromadzonych materiałów, omów poprawność językową wystąpień współczesnych polityków.
    Przysłowia, porzekadła, aforyzmy a nasz język codzienny. Omów zjawisko, interpretując wybrane przykłady.
    Nowomowa jako zjawisko językowe. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
    Sposoby wykorzystania frazeologii języka mówionego w poezji lingwistycznej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów poetyckich.
    Eksperymenty językowe w poezji XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
    Język środowiskowy w prozie XX wieku. Dokonaj analizy języka wybranych przykładów.
    Język mass mediów oraz jego wpływ na współczesne słownictwo. Omawiając zagadnienie, wskaż wzajemne relacje i wzorce współczesnej polszczyzny.
    Na wybranych przykładach omów funkcje figur retorycznych obecnych we współczesnej reklamie.