Temat: Matura ustna z polskiego - holocaust

Anna Pawełczyńska. Wartości a przemoc Tytuł rozprawy - "Wartości a przemoc" - akcentuje zasadniczy wątek rozważań autorki, byłej więźniarki Auschwitz. Chodzi o wartości jako podstawę postępowania ludzi i o przemoc, uprawianą przez ludzi powodujących poprzez swoje działanie cierpienie i śmierć innych ludzi. Książka jest rozprawą socjologiczną, a tematem rozważań jest społeczność obozowa i jej uwarunkowania, są ludzie i stosunki między ludźmi wytworzone w określonej przestrzeni i w określonym czasie. Socjologiczne rozważania Pawełczyńskiej, są dokładną i szczegółową analizą tego, czym był Auschwitz, odkrywającą pokłady i poziomy tamtego świata i ustroju. Poszczególne rozdziały książki Pawełczyńskiej są przekrojami obozu i społeczności więźniarskiej. Na wstępie autorka przedstawia uwarunkowania zewnętrzne, świat poza obozem, dalej przechodzi do kreślenia przestrzeni, umiejscowienia i struktury obozu, przedstawia przebieg dnia uwięzionych w Auschwitz, a w rozdziałach piątym i szóstym, będących główną osią książki, analizuje zróżnicowanie społeczności więźniarskiej oraz skutki wynikające z nierówności szans na przeżycie. Stwierdzając fakt nierówności szans już w chwili przybycia do obozu i nierówności szans obrony autorka podejmuje kwestię, co dało ludziom uwięzionym w Auschwitz oparcie, skąd czerpali nadzieję, siłę do przetrwania i oporu. Oparte na autopsji rozważania Anny Pawełczyńskiej, jej wnikliwa analiza społeczności więźniarskiej, w znaczący i istotny sposób uzupełniają i pogłębiają liczne wspomnienia i relacje o przeżyciu KL Auschwitz. Odkrywają, opartą na podejściu poznawczym i analitycznym, wiedzę o funkcjonowaniu tego, co niektórzy zwą „Planetą Auschwitz”. (opr. na podst. posłowia Jochena Augusta do wydania niemieckiego)