[Poradnik]Jak dobrze sprawdzić/poprawić błędy?
Poradnik: Jak dobrze sprawdzić/poprawić błędy II
I. Dlaczego warto poprawiać błędy?
Samodoskonalenie się jest bardzo potrzebne każdemu – jedni zdają sobie z tego sprawę, inni zrozumieją to później. Poprawianie błędów to świetny moment na to, by zdać sobie sprawę w czym jesteśmy słabi, a w czym mocni. Najważniejsze jest nastawienie – jeśli będziemy poprawiać błędy, bo w regulaminie jest napisane, że w przeciwnym wypadku poniesiemy konsekwencje, to jesteśmy w czarnej dziurze. Jednak jeśli zmienimy sposób myślenia i powiemy sobie, że poprawiamy błędy, aby nauczyć się czegoś dla siebie – zaczniemy się rozwijać, a po to przecież piszemy.
II. Język i styl.
Język to system porozumiewania się. On daje nam możliwość przywitania się czule z naszą ulubioną koleżanką(złośliwi dodadzą: całowania), zrobienia zakupów, krzyknięcia z daleka na rowerzystę "Jak jedziesz baranie? Całą bluzkę mi upierdoliłeś!". Właśnie to wszystko składa się na nasz język. Jednak jest on zawsze ściśle powiązany z okolicznościami, osobą mówiącą, nastrojem. To wszystko składa się na sposób przekazywania informacji, który nazywamy stylem. Mimo, iż są to rzeczy, z którymi często się spotykamy, podczas pisania tekstów nietrudno popełnić podstawowe błędy. Pokażę teraz kilka forumowych przykładów.
Język
Każdy poprawia po swojemu, jeśli natomiast znajdziecie literkę (j.) niewątpliwie oznacza ona błąd językowy.
Często zdarza się, że autorzy używają słów, które po prostu nie istnieją. Czasami poniesie nas wyobraźnia i wstawimy jakiś wymyślone wyrażenie, którego nie ma w słowniku. Na ten przykład:
Cytuj:
Przez na wpółotwarte drzwi widać i słychać było skrzekliwy głos(j.)
Co my tu mamy? Zaznaczyłem w tym zdaniu ostatnią część. Już na pierwszy rzut oka widać, że autor się trochę rozpędził, bo to, że skrzekliwy głos można usłyszeć wszyscy dobrze wiemy, ale to, że można go zobaczyć...
Następny problem dotyczy banalnego zjadania ogonków, które może czasem zmienić znaczenie zwrotu.
Cytuj:
Szli razem ramie w ramie.(j.)
Wszystko wygląda dobrze? Na pozór. Słowo „ramie” jest celownikiem od słowa „rama”. Wówczas zwrot staje się bezsensowny. Jeśli natomiast do e domalowalibyśmy ogonki powstałoby słowo „ramię”, które jest już zupełnie czymś innym.
Kolejna rzecz to bogactwo językowe. I na ten przykład:
Cytuj:
znaczek oznacza(j.)
Mamy dwa wyrazy, które osobno są jak najbardziej poprawne, jednak zestawienie ich razem daje efekt tzw. „masła maślanego”. Takie zwroty są nieatrakcyjne, czasem nawet nie wiadomo, co znaczą. Wówczas trzeba posłużyć się synonimem.
Następny problem dotyczy odmieniania wyrazów przez przypadki. Wszyscy chyba pamiętają jeszcze ze szkoły podstawowej zadania: „Jaki jest dopełniacz liczby mnogiej słowa pies?” Porywające, czyż nie prawda? Jednak zaraz pokażę wam do czego może doprowadzić nie uważanie na lekcjach xD.
Cytuj:
Obserwowałem chwile(j.)jak na starym olchowym stole upadają kości.
I znów najczęstszy przypadek, zjedzenie końcówki. „Chwile” jest ich wiele, liczba mnoga w mianowniku, natomiast w tym wypadku obserwowałem kogo? Co? „chwilę”.
Styl
Najczęściej zdarza się niepoprawny styl pisania. Co prawda istnieją różne możliwości redagowania tekstów (patrz aneks: stylizacja), jednak forma pisana wymusza zmianę wypowiedzi i przekształcenie jej w sposób „dobrze brzmiący”.
Cytuj:
[color=”red”]Odłożyłem go i z jednej strony przestraszony, a z drugiej wesoły zacząłem myśleć.[/color](styl.)
Mamy tu zdanie zbudowanie logicznie, ale nie wydaje się ono zbyt atrakcyjne. Ważna jest konstrukcja wypowiedzi, która kształtuje styl. Tutaj zaś mamy wklepane chaotycznie kilka informacji.
Cytuj:
Michał zaczął niszczyć pobliskie komputery.Buuuuuuum.Został ogłuszony.
Jak widzimy forma wypowiedzi odgrywa ważną rolę. Kiedy opowiadamy komuś historię, musimy opisywać sytuację, przedstawiać ją. Od tego jest narrator. Zaś naśladowanie przez niego efektów dźwiękowych nie zawsze daje pożądane rezultaty.
Był już chaos, teraz przejdziemy do nudnego nadawania morsem.
Cytuj:
Pewnego Jesiennego dnia szłem sobie z moim ak47 i deaglem w kieszeni , było to o 3 w nocy przeszedłem koło nocnego baru , było spokojnie ale nagle widze że terro walnął headshota osobie z 3 córkami koło siebie więc wkroczyłem z 3 ct było trudno bo był uzbrojony miał Kevlar+Helmet ale go zabilismy włączyłem Nightvision i szłem dalej szukac terrorystów , zaniepokoiły mnie krzyki z domu , 300 metrów o demnie wiec pobiegłem szybko z EKIPĄ i wkroczylismy , było 5 TT na 3 CT udało mi sie strzelic 2 heady ale postrzelili moich 2 kolegów wiec zostałem tylko sam uciekałem , skampiłem sie 1 km od tamtego miejsca akurat wyszedł i strzelilem jemu prosto kule w brzuch.
Fragment tekstu, w którym roi się aż od błędów, również stylistycznych. W każdym zdaniu widzimy wyraz „było” w różnych formach. Jest to powtórzenie. Oficjalnie dopuszcza się powtórzenie w co drugim zdaniu, zaś gęstsze powtórzenia traktuje się jako błędy. (Patrz również: Stylizacja).
Inny odłam błędów stylistycznych nazywamy niepoprawnym szykiem wyrazów. W języku polskim dopuszcza się stosowanie swobodnego szyku, jednak czasami lepiej jest napisać zdanie z uporządkowanymi wyrazami.
Cytuj:
[color=”red”]który najlepszy miał ze wszystkich słuch[/color](szyk wyr.)
Chyba lepiej by było poprzestawiać w tej części niektóre wyrazy, no nie?
Ważne jest, by to, co piszemy było spójne. Niech każde poprzednie zdanie odnosi się do następnego, jeżeli zaś podejmujemy inny problem „skaczemy” z akcją, należy rozpocząć tekst od nowego akapitu. Akapit zaznaczmy tagiem ANEKS: Stylizacja
Stylizacja jest to proces, w którym autor upodabnia język w swoim tekście do stosowanego w konkretnej kulturze, w danej epoce itp. Od razu przykład: chcąc napisać utwór stylizowany na wzór Biblii, narzucamy sobie pewne reguły, takie jak: nadmierne powtórki spójnika „i”, „albowiem” i tego typu wyrazów, charakterystycznych Pisma Świętego. Warto od razu zauważyć, że stylizacja zawsze ma jakiś cel. Czy jest nim nawiązanie do wartości niesionych przez biblię (często w wierszach), czy po prostu stworzenie klimatu zaczerpniętego ze wzorca, zawsze musi być jakiś świadomy cel zastosowania tego procesu.
III. Zapis.
O ile do język i styl można zmieniać, o tyle poprawny zapis jest niezbędny do stworzenia dobrego tekstu.
Ortografia
Ortografia zajmuje się poprawnym zapisywaniem poszczególnych wyrazów. Pisząc na komputerze nie powinniśmy popełniać takich błędów. Mamy do dyspozycji masę programów sprawdzających poprawność ortograficzną wyrazów. Jednak czasami trzeba na to uważać, bo można uzyskać coś takiego:
Cytuj:
W wypadku zginęło trzech policjantów. To była żeś.
Jest wiele zasad ortograficznych, które trzeba pamiętać, ale na ten temat nie będę się rozpisywał.
Interpunkcja
Interpunkcja zajmuje się znakami przystankowymi. Każdy z nich ma swoje znaczenie i pełni ważną rolę. Jeśli o nich zapomnimy, możemy nawet zmienić treść.
Sprawdzając tekst dobrze jest przeczytać go na głos i powstawiać znaki interpunkcyjne tam, gdzie bierzemy oddech - nigdy nie są to przypadkowe miejsca, a zasady interpunkcji opierają się właśnie na przystankach stosowanych w mowie
Przypomnę kilka zasad.
Przecinek wstawiamy, gdy:
Jeśli coś wyliczamy:
Cytuj:
cebula, ziemniaki, banany, gruszki
Również dotyczy to przymiotników postawionych kolejno po sobie:
Cytuj:
Gruba, stalowa siatka
Przed spójnikami: ale, lecz, bowiem, bo, a, ponieważ, gdyż, toteż, dlatego, że, iż, więc itp.
Cytuj:
Byłem w sklepie, lecz nie kupiłem kapusty
Nie stosujemy przed spójnikami: I, oraz, lub, albo, bądź, ani, ni, a (w sensie: między tym a tym).
Gdy stosujemy wtrącenia.
Gdy powtarzamy spójnik w tym samym zdaniu (dotyczy każdego z nich).
Gdy oddzielamy jedną wypowiedź od drugą możemy stosować różne znaki: kropki, przecinki, wykrzykniki, średniki w zależności od sytuacji.
Gdy cytujemy wypowiedź, stosujemy cudzysłów.
Budowa dialogów:
Dialog powinno się zaczynać od nowego akapitu.
Cytuj:
-Wypowiedź bohatera(bez kropki) – komentarz narratora(małą literą)(kropka)
-Wypowiedź bohatera(przecinek) – komentarz narratora(małą literą)(bez kropki) – dalsza wypowiedź bohatera(kropka)
- Wykrzyknienie, pytanie bohatera(znak zapytania, wykrzyknik) – komentarz narratora(małą)(kropka)
IV. Estetyka pracy.
Każdy z was, zabierając się za pisanie, opowiadania chciałby zapewne, żeby jego praca była atrakcyjna. Wówczas sięga po różnego rodzaju środki; humorystyczne zwroty, stylizację, często dziwny, nazwijmy go „artystycznym”, zapis. Jednak trzeba pamiętać, by pisać w sposób zrozumiały. By to, co napisaliśmy było przyjemne dla czytelnika i wreszcie, w celu przekazania tego, co chcemy odwzorować. Czasem ciężko pogodzić nasz styl pisania z ogólnie przyjętymi normami. Do tego niezbędne są umiejętności, które nabyć możecie między innymi przez częste pisanie i czytanie. Dzięki nim bezbłędnie napiszecie ciekawy i poprawny tekst na każdy temat.
V. Pytania i odpowiedzi.
Tu zamieszczać będę odpowiedzi na pytania, jakie przysyłacie do mnie na PW w celu wyjaśnienia niektórych problemów.
Specjalne podziękowania dla Daniossa za pomoc w zredagowaniu kilku punktów, porady i poprawki.
i po co było sie tak wymądrzać?
Ununul tak się wymądrzasz, karcisz, ironizujesz momentami, odsyłasz do słowników itp.. a sam popełniasz kardynalne błędy..
nie lubię takiego czegoś bardzo, dlatego piszę.. bo mnie ruszyło..
Przede wszystkim nie pisze się "Stawianie cudzysłowia". Cudzysłów się wstawia, umieszcza, bierze się coś w cudzysłów, ale się go nie stawia. Ok, potraktuję to jako literówkę, ale czy o literówkach nie było wcześniej.. i o przepuszczaniu tekstu choćby przez Worda, sam tego jak widać nie zrobiłeś, bo podkreśliłoby Ci także formę "cudzysłowia", otóż, wyobraź sobie, że odmienia się to zupełnie inaczej - powinieneś napisać WSTAWIANIE CUDZYSŁOWU
kto by pomyślał, prawda? a błąd powtarzasz, bo piszesz dalej: "Niepoprawne wstawianie cudzysłowia jest najczęściej spowodowane omylnym rozumowaniem jego znaczenia" poza tym znaczenia się nie rozumuje a rozumie bądź nie..
Mieszasz style swoją drogą, "bowiem" jest stylizacją.. a przecież Twój tekst miał być czysto informacyjny z założenia..
A w ogóle co to za zdanie: "Cudzysłowiem możemy również potraktować próby naśladowania" potraktować to można kogoś dobrze albo źle.. Poza tym cudzysłów raczej nie występuje w celowniku a taki przypadek stosujesz, jak zwykle błędnie, bo forma powinna brzmieć 'cudzysłowem' jeśli już uparłeś się na powyższą konstrukcję.. dla mnie lepiej by brzmiało "w cudzysłów możemy wziąć.."
co znaczy: "tylko na konstrukcji dialogów" ? nie chodziło Ci przypadkiem o konstruowanie czegoś jako dialog? połączenie 'na konstrukcji czegoś' jest nie tylko niepoprawne, ale i rażące..
to smutne, że pouczasz a nie umiesz zastosować swoich rad w praktyce..
to tyle,
pozdrawiam,
przyszła Pani mgr FP
PS a to są chore granice? jeśli są zdrowe.. hmm
Naprawdę uważaj na słowa i najpierw przemyśl coś, zanim napiszesz, roi się od błędów w tym, co napisałeś.. podałam tylko kilka przykładów..
//a system pw nie działa? jako że uwagi są trafne i dosyć dokładne - nie zwarnuję jak zwykle.
